İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları sanatçısı ve Bakırköylü Sanatçılar Derneği (BASA D) onur üyesi Jeyan Mahfi Ayral Tözüm son yolculuğuna uğurlandı. Sanatçı, dün Zincirlikuyu Camisi’nde kılınan cenaze namazının ardından Zincirlikuyu Mezarlığı’nda toprağa verildi.
‘MÜCADELEMİZİN NEFERİYDİ’
A. İlhan Gülek (BASAD Başkanı): Jeyan Tözüm, Türk sinemasının ve Bakırköy’ün en önemli sanatçılarındandı. Gerçek ve çok disiplinli bir emekçiydi. Türk sinemasının pek çok ünlü kadın artistine ses oldu, hoca oldu. Onlara katkısı büyüktü. Babası Necdet Mahfi Ayral ile birlikte Bakırköylü Sanatçılar Derneği’nin (BASAD) kuruluşundan itibaren yanımızda yer aldı. İki yıl önce binamızdan çıkarıldığımız süreçte, 92 yaşında olmasına rağmen mücadelemizin bir neferiydi. Özellikle büyük emek verdiği Şehir Tiyatroları’na vefasızlığı nedeniyle kırgındı ve bu kırgınlığını hep dile getirdi. Hayatı boyunca aldığı bütün ödülleri bana teslim etti. Onları layığıyla sergilemeyi ve sayın Jeyan Tözüm’ü unutturmamayı kendime bir görev biliyorum.
Işıklar içinde yatsın.
KİMDİR?
6 Ağustos 1928’de İstanbul’da doğdu. İbsen’in Pergünt (Peer Gynt) piyesi ile Şehir Tiyatroları’na başladı. Tözüm sanat yolculuğunu şöyle anlatıyor:
“1938-1983, evet 45 yılım tiyatroda geçti. Mesleğimi kendim seçmedim, meslek beni seçti. Şöyle ki Muhsin Ertuğrul, babama bir rol için küçük bir kız çocuğu aradığını söylemiş. Babam da beni elimden tutup Tepebaşı’ndaki Dram Tiyatrosu’na Muhsin Bey’e götürmüş. Başlayış o başlayış tam 45 yıl. Babam Necdet Mahfi Ayral beni tiyatroya çalışmaya götürdüğü zaman bu işin bilincinde değildim. Peer Gynt-Solveige’un hayali rolü ile başladığımda küçüktüm. Hem okuluma devam ettim hem de tiyatroya. Yıllar geçip de, tabii önce çocuk oyunlarında, sonraları genç kız, genç kadın rollerini aldığım zaman bu işin bilincine vardım. Tiyatro, çalıştığım yıllar boyunca benim için en ön plandaydı. Ek iş olarak seslendirme yaptım ve hâlâ da yapmaktayım. Sadece sekiz filmde oynadım, bunlardan sonuncusu Zeki Müren’in ilk filmi olan ‘Beklenen Şarkı’ idi. Benim yetiştiğim devirde konservatuvar yoktu ve ben tiyatro dersleri görmedim. Fakat öyle büyük tiyatro sanatçıları gördüm ki, onlar benim için hem okul hem de tiyatro dersi oldu. (…) Büyük ustalarla oynadığım için kendimi çok mutlu hissediyorum. Arkadaşlarım bilir, oyuna da provaya da en erken ben giderdim. İşimi doğru, dikkatli ve iyi yapmaya çalışırdım. 39 derece ateş ve kısık sesle, zorlanarak oynadığımı anımsarım, oyunu aksatmamak için. Ama büyük bir söz söylemişim; ‘80 yaşıma da gelsem tiyatroyu bırakmam’ derdim. Fakat eşim ses mühendisi Rauf Tözüm’ü trafik kazasında kaybettikten sonra geçirdiğim bunalım beni tiyatrodan ayrılmaya mecbur etti. Şimdi üzgünüm! Ne çare yaşam koşulları bunu gerekli kıldı.”
ROL ALDIĞI OYUNLAR
- Rüzgâr Esince
- Ben Çalmadım
- Her Şeyden Biraz
- Memişin Rüyası
- Büyük Cemaat
- Yalancının Mumu
- Memiş ile Abdi İstanbul’da
- Bir Komiser Geldi…
- Tebeşir Dairesi
- Deli Saraylı
- Don Juan
- İhtiras Tramvayı
- Şafakta Gelen Kadın
- Hep ve Hiç
- Eski Şarkı
- Ölü Kraliçe
- Rüya Ülkesi
- Cakomino Kendine Gel
- Küçük Reis
- Tehlikeli Dönemeç
- Vahşi Kız
- Liliom
- Gecikenler
